Ayla Algan kimdir? Ayla Algan kaç yaşında, neden hayatını kaybetti? Ayla Algan’ın oynadığı dizi ve tiyatrolar
AYLA ALGAN KİMDİR?
29 Ekim 1937’de İstanbul’da doğdu. Babası Girit göçmeni tüccar Vedat Kasman, annesi ressam Nevzat Kasman’dır. Ailenin tek çocuğu olan Ayla Algan, çocukluğunda piyano, bale ve şan dersleri aldı. 5 yaşında başladığı piyano öğrenimini lise öğrenimi için Fransa’ya gidene kadar 11 yıl boyunca sürdürdü. Ortaokulu, İstanbul’daki Notre Dame de Sion’da, liseyi Fransa’daki Versay Lisesinde okudu. Eşi Beklan Algan ile birlikte Amerika’da New York Actor Studio Actor’s Repertuary Theatre’s of Broadway’de sahne eğitimi alan sanatçı, Türkiye’ye döndükten sonra İstanbul Şehir Tiyatroları’nın kadrosuna girdi ve 1961’de Tarla Kuşu oyunu ile tiyatroda ilk rolünü oynadı. Aynı yıl Hamlet oyununda rol aldı; hem Ophelia hem de erkek rolü olmasına rağmen Hamlet karakterini canlandırmıştı. Bu nedenle “Erkek Hamlet” olarak anıldı. 1965’te Fizikçiler oyunuyla İlhan İskender En İyi Kadın Oyuncu Ödülü’ne layık görüldü ancak tiyatronun kolektif bir sanat olduğu gerekçesiyle geri çevirdi. 1966’da Muhsin Ertuğrul’un istifası üzerine Şehir Tiyatroları’ndan ayrıldı, bir süre LCC Language and Culture Center Tiyatro Okulu’nda tiyatro öğretmenliği ve oyuncu çalıştırma dersleri verdi. Buradan Macit Koper, Taner Barlas, Cezmi Baskın, Meral Çetinkaya ve Rutkay Aziz gibi değerli oyuncu ve yönetmenler çıktı.
1964’te yönetmenliğini Ertem Göreç’in yaptığı, senaryosu Vedat Türkali’ye ait olan Karanlıkta Uyananlar filmi ile ilk kez sinema dalında çalışmalara başladı. 1966’da Atıf Yılmaz’ın yönettiği Ah Güzel İstanbul filmi ile ilk kez başrol oynadı.
1971’de Paris’in ünlü konser salonu Olimpia’da sahneye çıkan Algan, 1972 yılında Paris’te Jean L. Bazault yönettiği Recamier Tiyatrosu’nda, Peter Brook’un Tiyatro Atölyesi’ne davetli olarak katılmıştır. 1972-1979 yılları arasında Paris’te yaşadı ve müzikle ilgilendi. 1972’de Turizm Bakanlığının isteği üzerine Yunus Emre’nin 650. yıl dönümü için bir albüm hazırladı. 1975 yılında dünyaya gelen kızına Yunus Emre’den esinlenerek “Sevi” adını koydu. 1973’te Bulgaristan’daki Uluslararası Altın Orfe Şarkı Yarışması’nda savaş karşıtı bir şarkı söyleyerek ikincilik ödülünü alan Algan, “UNICEF Onur Ödülü”ne layık görüldü. 1977’de Polonya Sopot Festivali’nde Oda Kızılderililerinin sorunları üstüne bir şarkı ile dünya birinciliği kazandı.
1980’de Berlin’e gitti, Schaubühne Tiyatrosu’nda dört yıl boyunca Tuncel Kurtiz, Şener Şen, Macit Koper gibi sanatçılarla işçi tiyatrosu yaptı. 1984 yılında ise Erol Keskin, Beklan Algan, Prof. Cevat Çapan, Taner Barlas, Ahmet Levendoğlu, Macit Koper, Haluk Şevket, Yekta Kara, Müge Gürman, Metin Deniz, Ergüder Yoldaş, Prof. Süleyman Velioğlu, Oben Güney gibi meslektaşlarıyla BİLSAK Tiyatro Atölyesi’ni kurdu.
1988 yılında ise Beklan Algan, Erol Keskin, Haluk Şevket Ataseven ile birlikte Tiyatro Araştırma Laboratuvarı’nı (TAL) kurdu ve burada pek çok deneysel projeye imza atarak genç tiyatro oyuncularının eğitimine katkıda bulundu. Ayrıca 1996 yılında İstanbul Şehir Tiyatroları’nda Genel Sanat Yönetmeni Yardımcılığı yaptı. 1999-2001 sezonunda Kenan Işık’ın İstanbul Büyükşehir Belediyesi Şehir Tiyatroları’nda sahnelediği Şeyh Galip’in “Aşk Hastası” oyununu oynadıktan sonra, Şehir Tiyatroları’ndan emekli oldu. Hâlen sanat hayatına devam etmekte olan Ayla Algan, “Seni Seviyorum Rosa”, “Harem Suare”, “O da Beni Seviyor” gibi onlarca filmde ve “Biz Size Aşık Olduk”, “Üzgünüm Leyla”, “Aliye” gibi çeşitli dizilerde rol almıştır. Ayrıca “Yaratıcı ve Çağdaş Tiyatro Teknikleri” kursu ile de ünlü oyunculara oyuncu koçluğu yapmaktadır.
Koroporte Sanat Grubu’nun hem tiyatro eğitmeni hem de anlatıcısı olarak, Koroporte’nin İş Sanat’ta sahnelenen “Hayvanlar Karnavalı 2005-2006-2007” ve “Bir Sergiden Tablolar 2007-2008” gösterilerinde rol almıştır. 2011 yılında İstanbul Drama Sanat Akademisi Genel Sanat Yönetmenliği ve bunun yanında, tiyatro ve yaratıcı drama metodu kullanarak yabancı dil eğitimi olan “İngilizce Tiyatro Sertifika Programı” ve “Sinema-Tiyatro Oyunculuk Atölyesi” eğitmenliği görevlerini üstlenmiştir.
AYLA ALGAN’IN ÖZEL YAŞAMI
Lise öğrenimi devam ederken tanıştığı Beklan Algan (1933-2010) ile evlendi.
ÖLÜMÜ
Ayla Algan, 4 Ocak 2024 tarihinde geçirdiği beyin kanaması sonucu 86 yaşında öldü.
Sanatçının ailesinden alınan bilgiye göre, Algan, saat 19.00 sıralarında aniden rahatsızlanarak kaldırıldığı Taksim Acıbadem Hastanesinde yaşamını yitirdi.
AYLA ALGAN’IN YER ALDIĞI OYUNLAR
Hamlet Hamlet’i Erkek Olarak Oynamıştır. “İstanbul Şehir Tiyatroları – Rumeli Hisari ” : 1962-1963, 1964-1965 Yönetmen: Muhsin Ertuğrul
Hamlet Ophelia 2 Kez Oynadı. “İstanbul Şehir Tiyatroları – Rumeli Hisarı ” : 1962-1963, 1964-1965 Yönetmen: Muhsin Ertuğrul
Tarla Kuşuydu Jüliet “İstanbul Şehir Tiyatroları” : Yönetmen: 1960-1961 Beklan Algan
Sezuan’ın İyi İnsanı “İstanbul Şehir Tiyatroları” : 1963 – 1964 Tepebaşı Dram Tiyatrosu Yönetmen: Beklan Algan
Fizikçiler “İstanbul Şehir Tiyatroları” : 1962- 1963 – 1963 – 1964 Yönetmen: Beklan Algan
Çil Horoz “İstanbul Şehir Tiyatroları” : 1965 -1966 Tepebaşı Dram Tiyatrosu Yönetmen: Hamit Akınlı
Kuşlar “İstanbul Şehir Tiyatroları” : 1988 -1989 – 1989 -1990 Yönetmen: Haldun Dormen
Yunus Emre’nin Hayatı (Saint İrene – İstanbul, ETC., New York) Yönetmen: Ellen Stewart
Nesrin “İstanbul Şehir Tiyatroları” (Tevfik Fikret’in şiiri, Nurettin Sevin Bey ile 1 yıl çalışıp Boğaziçi Üniversitesinde gösterilmiştir. 1965 – 1968 LCC’de ders verirken…)
Moliere’in Hayatı “İstanbul Şehir Tiyatroları”
Sinekler “İstanbul Şehir Tiyatroları” : 1961-1962 Yönetmen: Beklan Algan
Üç Kuruşluk Opera “Kenter Tiyatrosu” : 1964 – 1965 Yönetmen: Tuncay Çavdar
Rozenbergler Ölmemeli “Dostlar Tiyatrosu” : Yönetmen: Genco Erkal
Ölü Canlar “Paris National Thaatre – ParisTheatre de Liberte” (Fransızca oynamıştır.) : Yönetmen: Mehmet Ulusoy
Orta Direk “Paris National Thaatre” (Fransızca oynamıştır.) : Yönetmen: Mehmet Ulusoy
Nazım Hikmet İnsan Manzaralarında “Paris National Thaatre” (Fransızca oynamıştır.): Yönetmen: Mehmet Ulusoy
Aşk Hastası “İstanbul Şehir Tiyatroları” : 1999 – 2000 – 2000 – 2001 Yönetmen: Kenan Işık
Troya İçinde Vurdular Beni “Tiyatro Araştırma Laboratuvarı (TAL)” : Yönetmen: Ayla Algan
Yunus Emre ve Pir Sultan Abdal’ın Hayatı ve Dizeleri : Derleyen ve Söyleyen: Ayla Algan
İstanbul Gözleri Mahmur : 1994 – 1995 Yönetmen: Hakan Altıner
Everest My Lord : Yönetmen: Naz Erayda, Bülent Erkmen
Misyon – (Bir Devrimi Anmak) : 1998 -1999 – 2001 – 2002 Yönetmen: Paul Plamper
Orkestra “Ali Poyrazoğlu Tiyatrosu” : 1983 – 1985 Yönetmen: Ali Poyrazoğlu
Nazım’a Armağan “13. Uluslararası İstanbul Tiyatro Festivali” : Yönetmen: Genco Erkal
Giden Tez Geri Dönmez “Berlin Schaubühne Tiyatrosu” : Yönetmen: Ayla Algan
Keşanlı Ali Destanı “Berlin Schaubühne Tiyatrosu” : Yönetmen: Tuncel Kurtiz
Talihli Amale “Berlin Schaubühne Tiyatrosu” : Yönetmen: Beklan Algan
Kurban “Berlin Schaubühne Tiyatrosu” : Yönetmen: Beklan Algan
Keloğlan “Berlin Schaubühne Tiyatrosu” : Yöneten: Ayla Algan
Hayvanlar Karnavalı “İş Sanat” : Yönetmen: Işıl Kasapoğlu
Bir Sergiden Tablolar “İş Sanat” : Yönetmen: Işıl Kasapoğlu
Peer Gynt – Ben Kimim Per Gynt? “İş Sanat” 2010-2011 Yönetmen: Işıl Kasapoğlu
Ninnari Ninniler 2011 Yönetmen: Işıl Kasapoğlu Süpervizörlüğünde Gülin Kılıçay
Sınırlar “Tiyatro Araştırma Laboratuvarı (TAL) projesi”, “İstanbul Şehir Tiyatroları”, 1997) Yönetmen: Ayla Algan
Sandalyeler- Siz Hala Burada mısınız? “Ak Sanat” : Yönetmen: Ayla Algan
Troyalı Kadınlar “Tiyatro Araştırma Laboratuvarı” (TAL) Projesi Yönetmen: Ayla Algan
Lena, Leyla ve Ötekiler “Bakırköy Belediye Tiyatroları” Yönetmen: Ayla Algan
Filmografisi
Köstebekgiller Gölgenin Tılsımı – 2016
Kurtlar Vadisi Pusu – 2015-2016
Tut Sözünü – 2015
O Hayat Benim – 2014
Unutulmaz – 2010
Yüreğine Sor – 2010
Ezber – 2009
Ayda – 2007
Şöhret Okulu – 2007
Binbir Gece – 2006
Öteki Türkiye’de Bir Cumhurbaşkanı – 2004
Patroniçe – 2004
Ziyaret – 2004
Arapsaçı – 2004
Aliye – 2004
Yadigar – 2004
Metropol Kabusu – 2003
Hızma – 2002
Havada Bulut – 2002
Biz Size Aşık Olduk – 2002
O da Beni Seviyor – 2001
Yıldız Tepe – 2000
Hanım Ağa – 2000
Üzgünüm Leyla – 2000
Kurşun Kalem – 2000
Harem Suare – 1999
Şükran Büfe – 1999
Sıdıka – 1997
Ali (Sakın Arkana Bakma) – 1996
Beşi Bir Yerde – 1996
Doktora Bak Doktora – 1994
Yaz Yağmuru – 1993
Kız Kulesi Aşıkları (Hera ile Leandros) – 1993
Seni Seviyorum Rosa – 1992
Dört Mevsim İstanbul: İstanbul Bir Özlemdir – 1990
Çil Horoz – 1987
Eksik Etek – 1976
Salak Bacılar – 1975
Gölgedeki Adam – 1970
Son Söz Benim – 1970
Yılan Soyu – 1969
Zilli Nazife – 1967
Ah Güzel İstanbul – 1966
Biraz Kül Biraz Duman – 1966
Yıldız Tepe – 1965
Serseri Aşık – 1965
Karanlıkta Uyananlar – 1964
Diskografisi
45’likler
Aşk Hikâyesi / Gel Yanıma Yanıma (Odeon-1971)
Qu Se Cache La Verite? / Voila Qu M’a Mene L’amour (Barclay-1972,Odeon-1972)
Yalan / N’idem (Melodi-1972)
Selvi Boylum / Oy Alim Oy (Odeon-1972)
Laf Aramızda / Aşk Mı Bu (Türkofon-1973)
Koca Öküz / Vermediler (Türkofon-1973)
Haberin Var Mı / Komşunun Oğlu (Türkofon-1973)
Aşkın Aldı Benden Beni / Ben Giderim Yana Yana (Türkofon-1973)
Beni Bana Sor / I Love You (Türkofon-1974)
Dolsun Kadehler / Doldur Dostum Doldur (Türkofon-1974)
Gel Mehmedim Gel Alnından Öpeyim / Sevelim Sevilelim (Türkofon-1974)
Tchaka Tchaka Zuktu / Summer Is Love (Barclay-1975)
Dünya Tersine Dönse / Sende Katıl Bize (Coşkun Plak-1975)
Hamsi Balığı Gibi / Ne De Olsa Karın (Coşkun Plak-1975)
Bak Şu Adama Aşık Oldu / Versin Tanrı İstemeden (Coşkun Plak-1976)
Zühtü / Hatçem (Coşkun Plak-1977)
Gönlümdeki Saraya / Küçük Bir Kız (Yankı-1978)
Albümler
Yunus Emre (T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı-1970)
Ayla Algan (Coşkun Plak-1976)
Aşka Veda (Coşkun Plak-1977)
En İyileriyle Ayla Algan (Ossi Müzik-2008)
